Van 5 t/m 8 Juni 2023 hebben Anja van Straten-Scheper en Siberta Hassing namens Quasir een Masterclass Fellowship bijgewoond die gericht was op het nieuwe veiligheidsdenken. Deze training werd gegeven door professor Sidney Dekker. Sidney is een voorloper op het gebied van Veiligheidsdenken in de zorg, hij heeft de fellows meegenomen in Just Culture, Safety 2 en leren van positieve zaken en dingen die goed gaan. Waarom hebben zij meegedaan en hoe wordt deze nieuwe denkwijze toegepast binnen de huidige structuur van Quasir? Lees in deze blog hun ervaringen over de Masterclass Fellowship.
Anja: Ik vind het als bestuurder belangrijk om Quasir te blijven ontwikkelen en om nieuwe ontwikkelingen die in de zorg gaande zijn, zoals het nieuwe veiligheidsdenken denken, mee te nemen in onze dienstverlening. Zo blijft de dienstverlening up to date en kunnen wij door onze kennis en ervaring de zorgaanbieders adequate en actueel blijven adviseren. Het was heel mooi om met andere deelnemers vanuit ziekenhuizen deze Fellowship te volgen.
Quasir doet al sinds een aantal jaren Calamiteitenonderzoeken, op zich is dat een prima manier om van te leren. In de rapportage moet je ook de verbetermaatregelen aangeven. Echter worden de maatregelen alleen toegepast op de afdeling van het onderzoek zelf, meestal niet door de hele organisatie heen. Daardoor blijft het leren van zaken die mis zijn gegaan achterlopen. Wij zijn door Medirisk gevraagd om mee te doen aan de Masterclass Fellowship het ‘nieuwe veiligheidsdenken’. Wat daarin onderscheidend is dat het met name gaat om te leren van dingen die goed gaan en waarom dat goed gaat. Gelukkig gaan er heel veel dingen goed in de zorg.
Siberta: De aanleiding van het nieuwe veiligheidsdenken komt omdat de zorg op dit moment veel complexer is dan voorheen, de effecten van de methodieken die we in het verleden toepasten zijn inmiddels bijna allemaal al benut. Daarbij gaat het vooral om het lineaire leren. Dus zijn we toe aan een volgende stap, leren in een complexe wereld. De huidige wereld bestaat veelal uit complexe vraagstukken en werken de methodieken die nu worden gebruikt onvoldoende. Vandaar dat het nieuwe Veiligheidsdenken wordt geïntroduceerd want we willen en moeten verder, de leercurve is nooit klaar.
Het programma bestond uit meer dan alleen maar luisteren, we moesten zelf ook aan de slag. We hebben een aantal oefeningen gedaan, waaronder één over taalgebruik. Hoe kan je positiever formuleren, eerst hebben we hier een stukje theorie over gehad en vervolgens kregen wij een tekst die op de huidige manier was geschreven. Deze tekst moesten we herschrijven met wat we eerder hadden geleerd. Nou dat was nog best een hele kluif, echt een eye opener . Heel leuk om te doen en te ervaren. Hetzelfde heb ik afgelopen maandag al met het team Calamiteitenonderzoek gedeeld en zij gaan het direct toepassen. Dat is al een eerste draai binnen Quasir in het nieuwe veiligheidsdenken.
Anja: Er valt in de zorg nog heel veel te leren en te ontwikkelen, dat merkten de aanwezige organisaties ook. De onderzoeken gaan nu nog vooral op de oude manier en enkel over hoe de calamiteit is ontstaan. Het gaat er nu juist om dat je kijkt in de gehele breedte van de organisatie en dat iedereen ervan leert. Daar zijn wij met Quasir ook mee bezig, niet alleen binnen het team Calamiteitenonderzoek. Ook leren als organisatie van klachten, dus niet alleen gericht naar op de klacht maar breder kijken. Gebeurt dit ook binnen andere afdelingen en kunnen deze afdelingen daar met elkaar over in gesprek. Daar is nog wel veel te halen ook voor de zorgaanbieders en wij willen ons daarin verdiepen om zorgaanbieders daarmee te kunnen helpen.
Siberta: Het doel van deze Fellowship is dat er een groep mensen is die deze zienswijze (methodiek) in feite nu al heeft geadopteerd, voorloopt op dit gebied. Wij zijn met alle deelnemers een netwerk die het nieuwe veiligheidsdenken ook weer uitdraagt bij symposia of waar dan ook. Vanuit Quasir delen we de kennis met onze eigen onderzoekers met als doel dat we anderen daarin kunnen opleiden, het een onderdeel van de opleiding maken en toepassen in organisaties die een stap verder willen dan enkel het opleveren van een rapport bij het IGJ. Die zeggen, ‘Neem ons maar bij de hand en laat maar zien wat we ervan kunnen leren en het daarna zelf kunnen toepassen’.
